آمار منتشرشده درباره نفرات برتر کنکور امسال نشان می‌دهد که سهم مدارس عادی دولتی در بین رتبه‌های برتر صفر درصد بوده است. این نکته به‌روشنی بازتابی از شکاف آموزشی در کشور است و تأییدی بر این واقعیت که رقابت در کنکور به‌شدت به امکانات، منابع و کیفیت آموزش وابسته است. بر اساس داده‌ها: ۷۸ درصد نفرات برتر از مدارس سمپاد (تیزهوشان) هستند. ۱۰ درصد از مدارس غیرانتفاعی. ۸ درصد از مدارس نمونه دولتی. مدارس عادی دولتی سهمی ندارند. این اعداد چند پیام کلیدی دارند: ۱٫ تمرکز موفقیت در مدارس خاص موفقیت‌های چشمگیر سمپاد نشان می‌دهد که دسترسی به آموزش باکیفیت، معلم‌های توانمند و محیط رقابتی تا چه اندازه در سرنوشت تحصیلی دانش‌آموزان تعیین‌کننده است. این مسئله در عمل به معنای تمرکز فرصت‌های آموزشی در گروه محدودی از دانش‌آموزان است که امکان ورود به این مدارس را پیدا کرده‌اند. ۲٫ رشد سهم دختران افزایش ۱۳ درصدی سهم دختران در رتبه‌های برتر نشانه‌ی مهمی از تغییرات اجتماعی است؛ به‌ویژه در شرایطی که دسترسی برابر به فرصت‌های آموزشی برای دختران در گذشته همواره چالش‌برانگیز بوده است. این رشد می‌تواند بازتاب سرمایه‌گذاری خانواده‌ها بر آموزش دختران و افزایش انگیزه‌ آنان باشد. ۳٫ نابرابری جغرافیایی سهم ۲۵ درصدی تهران و ۱۷ درصدی مشهد از رتبه‌های برتر نشان می‌دهد که مراکز شهری بزرگ، به‌ویژه کلان‌شهرها، همچنان دست برتر را در بهره‌مندی از منابع آموزشی دارند. این موضوع بار دیگر نابرابری فرصت‌ها بین مناطق برخوردار و کم‌برخوردار کشور را برجسته می‌کند. ۴٫ غیبت مدارس دولتی عادی نبود حتی یک رتبه برتر از مدارس عادی دولتی، پیام روشنی درباره ضعف این مدارس در تأمین آموزش باکیفیت است. با توجه به اینکه بخش عمده دانش‌آموزان کشور در این مدارس تحصیل می‌کنند، این آمار نشانه‌ی جدی از شکست سیاست‌های عدالت آموزشی در ایران است. ۵٫ پیام کلان: عدالت آموزشی مغفول مانده است این داده‌ها نشان می‌دهد که عدالت آموزشی همچنان «کلید مفقوده» نظام آموزشی ایران است. وقتی فرصت‌های برابر وجود ندارد، استعدادهای بسیاری در مدارس عادی شناسایی و پرورش داده نمی‌شوند و موفقیت تحصیلی به امتیاز طبقاتی، منطقه‌ای و دسترسی به مدارس خاص گره می‌خورد. جمع‌بندی: نتایج کنکور امسال بیش از هر چیز نشان داد که عدالت آموزشی کلید مفقوده نظام آموزش کشور است. تا زمانی که کیفیت مدارس دولتی عادی تقویت نشود و فرصت‌های برابر برای همه دانش‌آموزان فراهم نگردد، استعدادهای بسیاری از جوانان این سرزمین نادیده گرفته می‌شود. امید آن داریم که توجهی که رئیس‌جمهور در شعار به اهمیت آموزش می‌دهند، در عمل نیز به سیاست‌های اجرایی و عملیاتی تبدیل شود.